Champagne de Koning van de Bruiswijnen
Inleiding
Champagne wordt vaak beschouwd als de "Koning van de Bruiswijnen" en met goede reden. Deze prestigieuze wijn, afkomstig uit de Champagnestreek in Frankrijk, heeft een lange geschiedenis van kwaliteit, verfijning en innovatie. In deze blogpost zullen we de redenen verkennen waarom Champagne zo hoog in aanzien staat, inclusief de unieke druivensoorten, de strikte regels die van toepassing zijn op de productie, en de verschillende soorten Champagne en producenten.
De Druivensoorten
Champagne wordt voornamelijk gemaakt van drie hoofddruivensoorten: Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier. Echter, er zijn nog vier andere druivensoorten toegestaan:
- Chardonnay: Geeft finesse, frisheid en elegantie aan de wijn. Het is verantwoordelijk voor de lichte, florale en citrusachtige tonen.
- Pinot Noir: Voegt structuur, body en aroma's van rood fruit toe.
- Pinot Meunier: Zorgt voor rondheid en fruitigheid, vaak met aroma's van wit fruit.
- Arbane: Een oude, zeldzame variëteit die soms wordt gebruikt om complexiteit toe te voegen.
- Petit Meslier: Voegt frisse zuren toe, vaak gebruikt in kleine hoeveelheden.
- Pinot Blanc: Bekend om zijn zachtheid en bloemige aroma's.
- Pinot Gris: Toegevoegd voor zijn rijke en complexe smaakprofiel.
Regels in de Champagnestreek
De productie van Champagne is onderworpen aan strenge regels die zijn vastgelegd in de Appellation d'Origine Contrôlée (AOC). Deze regels waarborgen de kwaliteit en authenticiteit van de wijn en omvatten onder andere:
- Geografische Begrenzing: Alleen wijnen geproduceerd in de strikt gedefinieerde Champagnestreek mogen de naam "Champagne" dragen.
- Druiventeelt en Oogst: Druiven moeten handmatig worden geoogst om beschadiging te voorkomen. Er zijn strikte limieten voor de opbrengst per hectare om de kwaliteit te waarborgen.
- Vinificatie: De wijn moet een tweede gisting ondergaan in de fles (Méthode Champenoise) om de kenmerkende bubbels te produceren.
- Veroudering: Champagnes moeten minimaal 15 maanden rijpen voor non-millésimé (niet-jaargang) en minimaal 3 jaar voor millésimé (jaargang).
Soorten Producenten
In de Champagnestreek zijn er verschillende typen producenten, elk met hun eigen kenmerken en productiemethoden.
Champagnehuizen
Grote commerciële producenten zoals Moët & Chandon en Veuve Clicquot. Zij bezitten vaak grote wijngaarden en kopen ook druiven van andere telers. Deze huizen hebben aanzienlijke marketingbudgetten en een wereldwijde distributie.
Coöperaties
Samenwerkingsverbanden van druiventelers die hun middelen bundelen om Champagne te produceren. Voorbeelden zijn Union Champagne en COGEVI. Deze coöperaties bieden telers de mogelijkheid om hun druiven samen te verkopen en te profiteren van gedeelde productiefaciliteiten.
Vignerons Indépendants
Onafhankelijke wijnmakers die hun eigen druiven verbouwen, oogsten en de Champagne zelf produceren. Er zijn verschillende subcategorieën binnen deze groep:
- Récoltant-Manipulant (RM): Deze wijnmakers verbouwen en vinifiëren hun eigen druiven en brengen de Champagne onder hun eigen naam op de markt.
- Récoltant-Coopérateur (RC): Deze telers brengen hun druiven naar een coöperatie, maar verkopen de Champagne onder hun eigen label.
- Négociant-Manipulant (NM): Producenten die druiven kopen van andere telers om Champagne te maken.
Verschillende Soorten Champagne
Champagne komt in verschillende stijlen, elk met unieke kenmerken:
Brut: Droog, met een zeer laag suikergehalte (minder dan 12 gram per liter).
Demi-Sec: Halfzoet, met een hoger suikergehalte, geschikt als dessertwijn.
Blanc de Blancs: Gemaakt uitsluitend van Chardonnay, bekend om zijn lichte en frisse karakter.
Blanc de Noirs: Gemaakt van Pinot Noir en/of Pinot Meunier, vaak voller van smaak.
Rosé: Kan worden gemaakt door het mengen van rode en witte wijnen of door maceratie van de druivenschillen met het sap.
Millésimé: Champagne gemaakt van druiven uit één enkel oogstjaar, wat zeldzamer is en vaak complexere smaken biedt.
Extra Brut: Zeer droog, met een suikergehalte van 0-6 gram per liter.
Brut Nature: Helemaal geen toegevoegde suiker, de droogste stijl van Champagne.
Het Productieproces van Champagne
Het maken van Champagne is een complex en tijdrovend proces dat verschillende stappen omvat:
Oogst: De druiven worden handmatig geoogst om ervoor te zorgen dat ze onbeschadigd blijven.
Persen: De druiven worden zachtjes geperst om het sap te extraheren, waarbij zorg wordt gedragen om geen bittere smaken uit de schillen en pitten te halen.
Eerste Gisting: Het druivensap wordt in roestvrijstalen of eikenhouten vaten vergist om basiswijn te maken.
Assemblage: De basiswijnen van verschillende druiven en wijngaarden worden gemengd om de gewenste smaakprofiel te creëren.
Tweede Gisting: De assemblage wordt gebotteld met toevoeging van suiker en gist (liqueur de tirage) voor een tweede gisting in de fles, die de bubbels creëert.
Rijping: De flessen worden minimaal 15 maanden gerijpt (voor non-millésimé) of minimaal 3 jaar (voor millésimé) om complexiteit te ontwikkelen.
Remuage: De flessen worden regelmatig gedraaid om de gistcellen naar de hals van de fles te bewegen.
Dégorgement: De hals van de fles wordt bevroren en de gistprop wordt verwijderd.
Dosage: Een kleine hoeveelheid suikermengsel (liqueur d'expédition) wordt toegevoegd om de zoetheid van de Champagne aan te passen.
Kurk en Etikettering: De fles wordt afgesloten met een kurk en muselet (draadkap), en vervolgens geëtiketteerd en verpakt voor verkoop.